همواره برای تمامی افرادی که در حوزه منابع انسانی فعالیت میکنند خصوصا مدیران منابع انسانی، دغدغهی چگونگی برنامه ریزی و اجرای پروژه منابع انسانی و عوامل موفقیت و یا شکست آنها مطرح میباشد. به طور واضح و صریح میتوان گفت منظور از موفقیت در یک پروژه مدیریت منابع انسانی، صرفا تهیه و ارائه مستندات و گزارشات نیست بلکه در واقع موفقیت یعنی پس از تحقیق و جمع آوری اطلاعات و مستندات، بتوان با نهادینه کردن برخی امور در یک سیستم منابع انسانی، به آن روحی تازه بخشید تا در جهت پیشرفت سیستم قدمی ارزنده بتوان برداشت. در این مقاله قصد داریم به بررسی نیروهای مورد نیاز برای انجام یک پروژه موفق مدیریت منابع انسانی و علل شکت و یا موفقیت یک پروژه مدیریت منابع انسانی بپردازیم. با ما همراه باشید.
برای موفقیت یک پروژه مدیریت منابع انسانی به چه افرادی نیاز داریم؟
انجام هر پروژهای در هر زمینه و رشتهای، برای موفقیت و به سرانجام رسیدن، نیاز به گروهی از افراد متخصص در رشتههای مختلف دارد که با یک کار گروهی و تیمی به بهترین شکل ممکن پروژه را به سرانجام برسانند. انجام پروژههای مدیریت منابع انسانی نیز از این قاعده مستثنی نیست. برای موفقیت در یک پروژه مدیریت منابع انسانی به 5 گروه متخصص از افراد نیاز داریم:
• افراد متخصص در حوزه مدیریت منابع انسانی
این گروه از متخصصین هستهی اصلی یک پروژه مدیریت منابع انسانی را تشکیل میدهند. تمام تیمهایی که در پروژههای مختلفی فعالیت میکنندف همگی نیازمند پشتیبانی و ساختار درست هستند. اگر مدیریت منابع انسانی در یک پروژه بهخوبی اجرا نشود، پروژههای حیاتی با شکست مواجه میشوند و نتایج مورد انتظار محقق نخواهد شد. در واقع مدیریت منابع انسانی پروژه عاملی است که تیمها را به موفقیت میرساند و نتایج بهتری رقم میزند. چراکه مدیریت خوب تضمین میکند تیمهای پروژه زمان، مهارت، منابع و مسیر مورد نیاز برای رسیدن به اهداف پروژه را دارند.
• افراد متخصص در گزارش نویسی
آماری درمیان خواهد آمد. بنابراین در هر پروژه مدیریت منابع انسانی نیز به افرادی متخصص در روش شناسی تحقیق و آماری هستیم که امار و نتایج درست و دقیقی را در اختیار ما قرار دهند. افرادی که آمار، روش تحقیق، تکنیکها و ابزارهای مورد نیاز پروژه را تامین کنند. روشهای آماری ابزاری موثر و کارا برای انجام تحقیقات و کسب نتایج ملموس از دادهها هستند.
• افراد متخصص در حوزه روش شناسی
افرادی که ماحصل زحمات دیگران در انجام پروژه را در قالب گزارش جمع اوری کنند و گزارش نویسان حرفهای باشند. گزارش های نوشته شده در پروژه مدیریت منابع انسانی با توجه به هدف، طبقه بندی شده و به بخشهای مختلف تقسیم میشوند. تعیین هدف گزارش و دقیق بودن گزارشات اهمیت بسیار زیادی دارد.
• افراد متخصص در حوزه طراحی گرافیکی
یک گرافیست حرفهای با دانستن تعریف گرافیک و با استفاده از عناصر، اشکال در طبیعت، رنگها، متن و تصاویر یک اثر هنری خلق میکنند و بهوسیله آنها به مخاطبین پیام را منتقل میکنند.
تقسیم کار در یک پروژه مدیریت منابع انسانی
در یک کار تیمی، تقسیم وظایف مهمترین قسمت است. چرا که تقسیم نادرست وظایف میتواند بر عملکرد افراد در تیم و قاعدتا در نتیجهی کار و روند پیشرفت پروژه مدیریت منابع انسانی نیز اثر منفی داشته باشد. گاهی ممکن است وظایفی به نادرستی تعریف شود، وظایفی که بدون اینکه به اثربخشی فعالیتهای تیمی کمک کنند، بخش قابل توجهی از زمان و انرژی افراد را در فعالیتهای گروهی هدر میدهد. در این حالت میتوان از الگوی تیم سازی و تقسیم وظایف بلبین استفاده کرد.
متاسفانه بسیاری از افراد فکر میکنند که در کار تیمی باید همهی افراد، فعالیتهای مشابه انجام دهند یا به یک اندازه کار کنند یا به یک اندازه خسته شوند و یا تنشهای مشابهی را تحمل کنند، در صورتی که چنین نیست. بحثی که به مدل نقشهای تیمی بلبین مشهور است. بلبین در مدل خود به این مسئلهی مهم اشاره میکند که کار تیمی موفق، صرفاً حاصل تقسیم فعالیتها نیست. بلکه تقسیم متناسب فعالیتها، بر اساس توانمندیها و علایق و ویژگیهای افراد تیم است که میتواند یک کار تیمی موفق را شکل دهد.
استفاده از مدل بلبین در یک پروژه مدیریت منابع انسانی، به ما امکان میدهد تا نقاط قوت خود را درک و نقاط ضعفمان را مدیریت کنیم؛ همچنین توانایی مشارکت در تیم را در ما ایجاد میکند؛ علاوه بر این، بهعنوان فردی که مسئولیت تشکیل تیمی را بر عهده داریم، این مدل به ما کمک میکند تا تیمهای متعادلتری را بسازیم.
مدل بلبین برای نقش افراد در کار تیمی شامل نقش های ۹ گانهی زیر است:
- ایده پرداز (Plant)
- ارزیاب و مراقب یا ناظر (Monitor-Evaluator)
- هماهنگ کنندهها (Co-ordinator)
- کاشف یا جستجوگر منابع (Resource-Investigator)
- افراد اجرایی یا اجراکارها (Implementer)
- تمام کننده ها (Finishers)
- گروهیکارها یا دیپلماتها (Teamworkers)
- شکل دهندگان یا موتورهای محرک گروه (Shapers)
- افراد متخصص (Specialists)
عوامل موثر در موفقیت و یا شکست یک پروژه مدیریت منابع انسانی
دو رکن اصلی در موفقیت و یا شکست یک پروژه مدیریت منابع انسانی نقش تعیین کنندهای دارند:
رکن اول ماهیت پروژه و مدلی است که پیشنهاد شده است و باید از قابلیت اتکا و اعتبار کافی برخوردار باشد.
رکن دوم نیز توانمندی و بالندگی و بالغ بودن اعضای تیم در پروژه است. بالغ بودن افراد تیم به معنای پذیرا بودن انتقاد تا حدی که به کینه جویی در طی انجام پروژه مدیریت منابع انسانی منجر نشود. این ویژگی شرط لازم برای موفقیت پروژه مدیریت منابع انسانی است. توانمندی و بالغ بودن از مواردی است که تمام اعضای تیم از مدیران ارشد گرفته تا نیروهای اجرایی، همگی باید این دو ویژگی را داشته باشند.
البته عوامل و موارد بیشتری وجود دارد که افراد یک تیم، خصوصا مدیران ارشد باید به آن توجه و عمل کنند. بابررسی این عوامل میتوان فهمید که چرا برخی از پروژههای مدیریت منابع انسانی شکست میخورند.
جمع بندی
یک پروژه در هر زمینهای که باشد قطعا نیازمند یک تیم سازی قوی و درست از متخصصین مربوطه است. در انجام که پروژه مدیریت منابع انسانی نیز باید از پنج گروه متخصص از افراد استفاده کرد. برای نتیجهی بهتر و پیشبرد روند کار به بهترین شکل ممکن، حتما باید تقسیم وظایف در تیم بر طبق الگوی تیم سازی بلبین باشد. تا بدون اتلاف وقت و انرژی افراد روند کار سرعت یابد.